Hậu Covid-19: Xây nhà chú trọng điều gì?

Lĩnh vực kiến trúc không ngoại lệ, nhiều kiến trúc sư đưa ra phương pháp xây dựng tưởng như mới mẻ, nhằm thích ứng với dịch bệnh, nhưng hóa ra không xa lạ với những gì mà thời xưa đã ứng dụng. Sau đây là một số tóm tắt như sau:

Hệ thống thông gió

Virus có thể sống và lây lan trong không khí, nếu nhiệt độ và độ ẩm thích hợp. Trùng hợp nơi có nhiệt độ và độ ẩm phù hợp cho virus sinh sống lại chính là phòng máy lạnh. Không phải tự nhiên mà tất cả bác sỹ đều khuyên chúng ta mở cửa sổ thông thoáng, tắt máy lạnh và sử dụng quạt. Chưa kể đến nguy cơ lây lan của virus qua hệ thống thoát chất thải của các nhà cao tầng, khi quạt hút mùi ở một căn hộ có thể gián tiếp đưa dịch bệnh đến các căn hộ khác theo trục đứng.

Một căn nhà có thông gió tự nhiên tốt là ưu tiên hàng đầu khi bắt đầu tạo ra các không gian sống. Ngoài việc giúp đối lưu trao đổi không khí sạch với bên ngoài, thông gió tự nhiên còn tiết kiệm năng lượng, tạo môi trường dễ chịu cho người sử dụng. Đây chính là thứ mà nhiều công trình hiện đại đã bỏ quên.

Ánh sáng tự nhiên

Ánh sáng tự nhiên khác với ánh sáng nhân tạo ở một điểm rất quan trọng, là nó đến từ cửa sổ. Ngoài việc hỗ trợ thông gió, cửa sổ hay giếng trời còn giúp đưa ánh sáng mặt trời chứa tia UV và nhiệt độ vào nhà. Đây là 2 yếu tố quan trọng gây phân rã và bất hoạt virus corona.

Tia UV tác động cực mạnh đến vi khuẩn và virus, nhưng ở một cường độ hợp lý trong nhà thì hoàn toàn vô hại với con người. Tương tự như vậy, nhiệt độ mặt trời giúp giảm độ ẩm trong không khí, ức chế môi trường sống và lây lan của dịch bệnh.

Khi phát tán trong không khí, các virus thường ở dưới dạng các hạt li ti. Ở nơi có gió và nắng, các hạt này nhanh chóng tan đi, khiến virus tan rã. Bên cạnh tác động cụ thể đến virus corona, ánh sáng mặt trời còn tác động đến phần lớn các loại virus và vi khuẩn gây bệnh truyền nhiễm khác. Đây chính là biện pháp khử khuẩn tự nhiên và hiệu quả cho nhà ở.

Sân vườn

Một mô hình bao quát hơn của cửa sổ và giếng trời chính là sân vườn. Cả sân trước, sân sau, sân trong hay sân trên mái.. Bên ngoài việc tác động tạo ra môi trường thông gió tốt, có ánh sáng tự nhiên và nhiệt độ tốt cho sức khỏe, sân vườn còn tác động đến tâm lý, hành vi sống, đồng thời mang lại các giá trị tinh thần.

Sân vườn và cây cối là lý do quan trọng giúp chúng ta giảm thời gian ở trong máy lạnh. Đây còn là liệu pháp đơn giản chữa lành tinh thần qua việc chăm sóc cây cỏ, hồ cá, tập thể dục, hoặc đơn giản là đi lại bên trong sân và bên dưới cây xanh.

Một căn nhà có nhiều sân vườn để kết nối các không gian sống, cũng chính là một căn nhà mà các không gian bên trong tự “giãn cách” với nhau. Muốn đi từ khu vực này qua khu vực khác, thay vì chỉ gói gọn trong một môi trường khép kín và thông gió cục bộ, thì lúc này căn nhà trở thành nhiều không gian nhỏ biệt lập. Các hành lang mở và sân khi đó đóng vai trò như những “trạm khử trùng” tự nhiên, tránh biến không gian sống trở thành vườn ươm cho sự sinh sôi của virus.

Vườn còn có thể trở thành một mô hình nông nghiệp cỡ nhỏ, tự cung tự cấp cho một vài gia đình. Nếu đã từng trải qua nỗi lo thiếu thực phẩm hay lên cơn đau tim với giá rau củ những ngày giãn cách vì đường vận chuyển thực phẩm bị gián đoạn, bạn sẽ hiểu giá trị của một mô hình trồng trọt quy mô nhỏ tại nhà.

Nhà là nơi để ở

Trong những ngày phải ở nhà giãn cách với xã hội chắc chắn là khó khăn với nhiều người, nhưng nếu may mắn ở trong một căn nhà được thiết kế tốt, với không gian thay vì đóng kín tuyệt đối giữa các vách bê tông, thì xen lẫn các không gian mở, cây cối và vườn tược, lúc này hẳn con người sẽ nhận ra những gì mình đang có là vô giá.

Không gian để trải nghiệm cuộc sống không nhất thiết phải tỉ lệ thuận với diện tích xây dựng. Những căn nhà bề thế sang trọng, chất đầy đồ đạc đắt tiền, nhưng mở máy lạnh rì rầm cả ngày và không có gió đi qua. Những hành lang tối không ánh sáng mặt trời và những căn phòng không có cửa sổ, kể cả có là phòng ngủ.

Hệ thống thông gió bí bách, sai nguyên tắc hoặc phụ thuộc hoàn toàn vào thiết bị điện. Những giếng trời cùng mái hiên che kín không mưa nắng, những ban công không bao giờ đặt chân ra. Tất cả tạo nên một tổng thể nuôi nhốt hoàn hảo người chủ nhà cùng virus, nơi một phía lo sợ và phía còn lại mặc sức sinh sôi. Chưa kể đến nhiều người đã quen với việc xây nhà để tiếp khách chứ không phải để cho mình vui sống. Họ ra khỏi nhà bất cứ khi nào có thể, để ăn uống, vui chơi, làm việc, nghỉ dưỡng, tận hưởng cuộc sống.

Họ hoàn toàn quên mất rằng tất cả những điều đó đều có thể làm ở nhà, bởi vì căn nhà mà họ xây không đủ sức nhắc họ nhớ. Căn nhà không ôm ấp họ, không nuôi dưỡng đời sống của họ, không làm họ lưu luyến khi rời đi, không làm họ hạnh phúc khi ở bên trong nơi chốn.